Dismenore, uterus kasının kasılmalarının neden olduğu menstrüel krampların tıbbi terimidir. Adet kanamalarında kadınlar genellikle ilk iki gün ağrı yaşamaktadır. Bu ağrılar genellikle hafif şiddettedir. Ancak bazı ağrılar kişilerin hayat kalitesini oldukça düşürücü ve günlük aktiviteleri aksatıcı derecede şiddetli olabilir. Bu şiddetli ağrılara tıp dilinde dismenore denmektedir. İki tip dismenore vardır. Bunlar “primer (birincil) “ve” sekonder (ikincil)”dir.
Primer dismenore, tekrarlayan yani geri gelen ve diğer hastalıklara bağlı olmayan yaygın adet kramplarıdır. Ağrı genellikle 1 veya 2 gün önce ya da adet kanaması başladığında başlar ve alt karında sırtta veya uyluklarda hissedilir. Ağrı hafif ila şiddetli arasında değişiklik gösterirken tipik olarak 12 ila 72 saat sürebilmektedir. Bu ağrıya bulantı, kusma, yorgunluk ve hatta ishal eşlik edebilir. Yaygın menstrüel kramplar genellikle ilerleyen yaşlarda daha az ağrılı hale gelir ve doğum yaptıktan sonra tamamen durabilir. Sekonder dismenore, endometriozi, adenomyozis, uterus fibroidleri veya enfeksiyon gibi kadınların üreme organlarındaki bir bozukluğun neden olduğu ağrıdır. Sekonder dismenore ağrısı genellikle adet döngüsünde daha erken başlar ve yaygın adet kramplarından daha uzun sürer. Ağrıya genel olarak bulantı, kusma, yorgunluk veya ishal eşlik etmez.
Sancılı Adet Görme (Dismenore) Neden Olur?
Menstrüel kramplar, prostaglandin adı verilen bir kimyasal tarafından vücutta bir kas olan uterusta kasılmalardan veya sıkılaştırmadan kaynaklanır. Bebeğin büyümüş olduğu rahim, kadının adet döngüsü boyunca daralır. Menstruasyon yani adet sırasında uterus daha güçlü bir şekilde büzülür. Rahim çok güçlü bir şekilde büzülürse uterusun kas dokusuna oksijen tedarikini keserek yakındaki kan damarlarına baskı yapabilir. Ağrı, kasın bir kısmı kısaca oksijen arzını kaybettiğinde ortaya çıkar.
Sancılı Adet Görme (Dismenore) Belirtileri Nelerdir?
- Karında Ağrı
- Karında Basınç Hissi
- Kalça, Alt Sırt ve İç Uyluk Ağrısı
- Bulantı
- Kusma
- Baş Ağrısı
- Baş Dönmesi
Sekonder Dismenore Nedir ve Neden Olur?
Sekonder dismenore menstrüel ağrı, kadının üreme organlarındaki bir hastalıktan kaynaklanır. İkincil dismenore aşağıdaki sebeplerle oluşabilir:
- Servikal stenoz: Açıklığın uterusa doğru daralmasıdır.
- Miyomlar (benign tümörler): Uterusun iç duvarındaki büyümelerdir.
- Adenomyozis: Uterusun astarının uterusun kasına büyüdüğü bir durumdur.
- Endometriozis: Rahim astar dokunun rahim dışında bulunduğu bir durumdur.
Tanı Nasıl Konur ve Tedavi Nasıl Yapılır?
Dismonerenin sebebi ayrıntılı hastalık öyküsü ya da muayene ile saptanabilir. Bunun yanı sıra ağrıların altında yatan sebebin başka bir patolojiye ait olup olmadığını anlamak amacıyla smear, ultrasyon muayenesi ya da laboratuvar testleri gibi başta testler de yapılabilir.
Dismenore tedavisinde kasların gevşemesine yardımcı olan bir hormonal tedavi veya ilaç tedavisi önerilmektedir. Bunun yanı sıra bazı olgularda cerrahi yardıma da ihtiyaç duyulabilir. Dismenorenin oluşumunda prostaglandinler rol oynadığından tedavide non steroidal antienflamatuar ilaçlar grubuna giren ağrı kesiciler etkili olmaktadır. Eğer tedavide ilaçlar yeterli gelmiyor ise doğum kontrol hapları da denenebilir. Sekonder dismenore tedavisi ise bağlı olduğu nedene yönelik olarak yapılmaktadır.
